Oliwki coraz częściej pojawiają się na polskich stołach — jako przekąska, dodatek do sałatek, pizzy czy kanapek. Najczęściej kupujemy je w słoikach lub puszkach, zanurzone w solankowej lub olejowej zalewie. Ale czy taki sposób przechowywania nie wpływa negatywnie na ich właściwości zdrowotne? I czy oliwki w zalewie to rzeczywiście wartościowy element diety?
W tym artykule przyjrzymy się:
- właściwościom zdrowotnym oliwek,
- roli zalewy — co zawiera i na co warto uważać,
- różnicom między oliwkami czarnymi a zielonymi,
- i temu, czy takie produkty mieszczą się w diecie wolnej od GMO.
Oliwki – mały owoc, duży potencjał
Oliwki to owoce drzewa oliwnego, uprawiane głównie w basenie Morza Śródziemnego. Same w sobie są bogate w zdrowe tłuszcze, antyoksydanty i witaminy. Surowe oliwki są niejadalne — dlatego poddaje się je fermentacji lub konserwowaniu, zwykle właśnie w zalewie.
W składzie oliwek znajdziemy:
- nienasycone kwasy tłuszczowe (głównie kwas oleinowy),
- witaminę E – silny antyoksydant,
- polifenole – wspomagające układ krążenia i odporność,
- błonnik – wspierający trawienie.
To sprawia, że oliwki są produktem zalecanym w diecie śródziemnomorskiej, która uchodzi za jedną z najzdrowszych na świecie.
Co zawiera zalewa i czy jest bezpieczna?
Zalewa to nieodłączny element oliwek dostępnych w sklepach. Może mieć różny skład, ale najczęściej bazuje na:
- wodzie i soli (zalewa solankowa),
- occie (czasem spirytusowym),
- oleju roślinnym (np. słonecznikowym, rzepakowym),
- przyprawach i konserwantach (np. kwas cytrynowy, sorbinian potasu).
Na co zwrócić uwagę?
- Zawartość soli
Oliwki w zalewie mogą zawierać duże ilości sodu. Osoby z nadciśnieniem powinny spożywać je z umiarem. - Rodzaj oleju
Warto wybierać oliwki w zalewie z oliwy z oliwek zamiast tanich, rafinowanych olejów roślinnych. - Obecność konserwantów
Im prostszy skład, tym lepiej. Dobrze, jeśli w zalewie nie ma sztucznych barwników ani konserwantów. - Rodzaj opakowania
Oliwki w słoikach są bezpieczniejsze niż te w puszkach – ograniczają kontakt z metalami ciężkimi (np. aluminium).
Zielone czy czarne – jakie wybrać?
Kolor oliwek zależy od momentu zbioru i sposobu przetworzenia.
- Zielone oliwki – zbierane wcześniej, są twardsze, bardziej gorzkie i zawierają więcej polifenoli.
- Czarne oliwki – dojrzalsze, delikatniejsze w smaku, ale często barwione (jeśli są zbyt czarne i mają jednolity kolor, mogą być sztucznie oksydowane).
Najlepiej wybierać oliwki, które mają oznaczenie „naturalnie dojrzewające”, z certyfikowanych upraw.
Czy oliwki w zalewie są produktem wolnym od GMO?
Drzewa oliwne nie są modyfikowane genetycznie – oznacza to, że same owoce naturalnie nie są GMO. Jednak warto zwrócić uwagę na składniki zalewy:
- olej roślinny – jeśli nie pochodzi z upraw ekologicznych, istnieje ryzyko, że był wytworzony z roślin GMO (np. soi, kukurydzy, rzepaku),
- przyprawy lub aromaty – niektóre dodatki mogą pochodzić z modyfikowanych źródeł.
Dlatego wybierając oliwki z oznaczeniem „eko” lub „bio”, minimalizujesz ryzyko obecności składników modyfikowanych genetycznie i wspierasz produkcję zgodną z ideą żywności wolnej od GMO.
Podsumowanie – czy warto jeść oliwki w zalewie?
Tak, ale z rozwagą. Oliwki w zalewie mogą być wartościowym elementem diety – dostarczają zdrowych tłuszczów, witaminy E i polifenoli. Najważniejsze, by wybierać produkty o prostym składzie, z dobrej jakości olejem i umiarkowaną zawartością soli.
Dla osób budujących dietę świadomie i zgodnie z ideą „Polska wolna od GMO”, najlepszym wyborem będą oliwki ekologiczne, w naturalnej zalewie, bez zbędnych dodatków.
